Şehir Bilgileri

Genel Bilgiler

Uşak, Uşak ilinin merkezi olan şehirdir.

Ege bölgesindedir. İzmir'e 210 km uzaklıktadır. Merkezde 2 adet (Uşak Organize Sanayi Bölgesi ve Karma Organize Sanayi Bölgesi), Karahallı ilçesinde 1 adet Organize Sanayi bölgesi bulunmaktadır. İstanbul'a direkt uçak seferleri vardır. Türkiye'de elektriği ilk kullanan şehirdir. Türkiye'de ilk şeker fabrikası Uşak'ta Mehmet Hacım öncülüğünde halk tarafından Uşak Şeker Fabrikası adı ile kurulmuştur.battaniyesi meşhurdur. İl 6 ilçeden oluşmaktadır. ABD'deki Grand Kanyon'dan sonra uzunluk bakımından dünyanın en büyük 2. kanyonu olduğu belirtilen Ulubey Kanyonları, Uşak'ın Ulubey ilçesinde bulunmaktadır.

Uşak ili M.Ö. 5000 yıllarından itibaren bir yerleşim bölgesidir.

M.Ö. 2500 yıllarına kadar Hitit hakimiyeti altında olan bölge bu tarihte Luvi istilasına uğramıştır. Hitit krallığı dağıldıktan sonra burasını, Ege göçleri sırasında boğazlardan gelen Frigyalılar mesken edinmiştir.

M.Ö. 7. yüzyılda bu bölge Frigyalılar ve Lidyalılar arasında paylaştırılmıştır. Lidyalılar, Uşak'ın batısında yaşamışlardır. Lidyalılar tarafından yapılan ve Ege ile Yakındoğu'yu birbirine bağlayan Kral Yolu Uşak'tan geçiyordu.

M.Ö. 6. yüzyılda bütün Anadolu Pers İmparatorluğunun egemenliği altında idi.

Yine M.Ö. 4. yüzyılda Büyük İskender Pers İmparatorluğunu yıkar ve Anadolu'nun yeni hakimi olur. Bölgemizin hakimiyetini Makedonya devletinden sonra Bergama Krallığı daha sonra da M.Ö. 2yüzyılı civarlarında Roma imparatorluğu devralır.

Bölgemiz M.S. 395 yılına kadar Roma İmparatorluğu hakimyeti altinda iken imparatorluğun ikiye ayrılması sonucu 700 yıl boyunca Bizans hakimiyetinde kalır.

1071 Malazgirt Zaferinden sonra Anadolu'nun fethi ile görevlendirilen 1. Süleyman Sah, Uşak'ı Selçuklu devletine katmıştı. Selçukluların dağılmasından sonraki beylikler döneminde Germiyanoğulları bölgede hakimiyet sürmüş, 1391 yılında Yıldırım Beyazıt tarafından Osmanoğullarına katılmıştır. Fetret Devri boyunca Karamanlılar elinde kalmış, 1414 yılında tekrar Germiyanoğullarına geçmiş.

1429 yılında Osmanlı Devletine katılmıştır. Uşak'ın Istiklal savaşımızda önemli bir yeri vardır. Yunan Orduları Komutanı General Trikopis Merkez Göğem Köyünde esir alınmıştır. 1 Eylül 1922'de Uşak işgalden kurtulmuş, 2 Eylül 1922'de Atatürk ve İnönü şehre gelerek karargah kurmuşlar, Trikopolis'in kılıcını bugün Atatürk ve Etnoğrafya Müzesi olan evde teslim almışlardır.

Dünyanın en büyük 7. anıtı Uşak iline yapılmıştır.

Bilinen ilk büyük yangın felaketinin 1897 de yaşanmış; nakledilen bir bilgiye göre bu yangının bütün şehri kül ettiğini ve Devletin Karakıran bölgesindeki çamlıktan çam kesimine ruhsat vererek yeniden evler yapılmasına kolaylık sağlamıştır.

Yabancı bir yazara göre 1894 te Uşak nüfusunun 11 000’i Müslüman, 1484’u Ortodoks ve 600’u ermeni olmak üzere 13084 kişidir. 1910’da Uşak nüfusunun 15000 Müslüman, 2400 Rum, 1000 ermeni olmak üzere 18400 kişi olduğu bilinmektedir. 1935 sayımında Uşak nüfusunun 9176’sı kadın, 3391’i erkek olmak üzere 17567 kişi , 1950 sayımında ise Uşak şehir nüfusunun 9618’i kadın 10018’i erkek olmak üzere 19636 kişiye ulaştığı bilinmektedir. 2007 itibariyle Uşak şehir merkezi nüfusu yaklaşık olarak 173.000 dir.

Uşak ilinin Osmanlı döneminde ticaret ve sanayide önemli bir yeri vardır.

Balkan harbinde ordunun şayak kumaş ye battaniye ihtiyacının Uşak’ta bulunan dört büyük şayak fabrikasından temin edilmiştir. Şam’da Camii Ümmi’de 800 yıllık Konya Mevlana Camisinde 700 yıllık Uşak Halısı bulunmaktadır. Mevlana Müzesindeki halının cm2 de 144 ilmik bulunmaktadır.

İstanbul sokaklarında ve Türkiye’nin bütün yörelerinde; petrol ürünleri ve hava gazı vs. maddelerle aydınlatılırken, 1767 yılında Uşak’ta ilk elektrik santralinin kurularak, Uşak sokaklarının elektrikle aydınlatılmıştır. Ayrıca Türkiye'de elektriğin geldiği ilk şehirdir.

Türkiye de özel girişimciliğinin sembolü olan ve ilk Şeker Fabrikasını kurmayı başaran Mollaomaroğlu Nuri Şeker’in köy, kasaba ve şehirden yumurta vs. toplayarak bu fabrikayı kurmayı başarmış ve Uşak Seker Fabrikası 17 Aralık 1926 yılında islemeye açılmıştır.

Dünyada ilk para basan uygarlığın Sard (Sardes) krallığı ve dünyanın gelmiş geçmiş en büyük hazinelerine sahip olan Karun Hazinelerinin Uşak bölgesinde bulunarak 1965 yılarında yurt dışına kaçırılan bu hazinelerin 28 yıl aradan sonra 14 şubat 1993 Sevgililer gününde kaçırıldığı topraklara geri getirilmiş olup halen Uşak Müzesinde sergilenmektedir.

Tanrıların tanrısı, Tanrıçaların ana tanrısı Kybele’nin asıl tapıldığı yerin Dindimos (Murat Dağı) olarak bilinmektedir. Tanrı Kybele döneminde dünyada ilk sünnet törenlerinin Murat Dağında yapıldığını. Osmanlı Döneminde ilk yazılı toplu sözleşmenin Uşak deri işçileri ile işverenleri arasında yapılmıştır.

1970 öncesi Büyük Çokkozlardan, Küçük Çokkozlara kadar uzanan bağların içersindeki cevizlerin Uşaklıların gereksinimlerini karşıladığı gibi, arttığını ve Uşak dışına satılmıştır.

1970 öncesi en güzel üzümlerin Dikilitaş’taki bağlarda, en güzel domateslerin istasyon ardındaki sebze bahçelerinde yetiştirilmiştir. Halı diyarı Uşak’ta kök boyaların çoğunun Çokkozlardaki ceviz ağaçlarının meyve kabuklarından ve ceviz yapraklarından elde edilmiştir.

1976 yılında Uşak halkevi şubesinin çıkardığı Yarın isimli derginin yurt içinde ve yurt dışında 1000 abone sayısına ulaşmıştır.

Türkiye'mizin Pamuklu gaz hidrofil bezinin tamamına yakını Uşak’ta bulunan 16.000 pamuklu dokuma tezgahlarında dokunmuştur.

1976 sonrası ABD etkisiyle Türkiye’de haşhaş ekiminin yasaklandığında Uşak’lı köylüler ve Aydınlar "Şarap Üretildiği için uzum bağları sökülmez" diyerek Hür-Emek isimli bin ortaklı bir kooperatif kurmuşlardır. Alkolid fabrikası kurmak üzere Hükümete müracaat etmişler, ancak o günkü Hükümetten Alkolid Fabrikası kurma izni alamamışlardır. Kooperatif Ortakları aralarına fırın işçilerini de olarak günde on bin ekmek üretebilecek bir Hür-Emek ekmek fabrikaları kurup üretime geçmişlerdir.

Cumhuriyet öncesinde Uşak'ta bulunan çeşitli öğretim kurumlarının yanında Anaokullarının da bulunmaktaydı.

Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın görev süresinin tek bir "red oyuyla" karşı çıkıp uzatılmasını engelleyenin Uşak Milletvekili Adil Turan dır.

Uşak'a 1915 ve 1955 lerde Balkanlardan kitlesel göçlerin olmuş ve 1915’te gelen göçmen sayısı 1327 ‘ye ulaşmıştır.

Orgeneral Fevzi Paşa’nın Dumlupınar zaferi üzerine Müşürliğe (Mareşalliğe) 31 Ağustos 1922’de yükseltilip 1 Eylül 1922’de tebliğ edilerek Mareşal Fevzi Çakmak’ın mareşallik rütbesini ilk defa Uşak’ta takmıştır. Mareşal Fevzi Çakmağın Apoletini Kaftancıların gelini Pakize Hanım işlemiştir. Kemal Paşa’nın ceketindeki apoleti numune olarak kullanmıştır.

Atatürk'ün eşi Latife Hanım Uşaklıdır. Atatürk ile Latife hanım 2 yıl evli kaldılar.

Kütahya iline bağli bir ilçeyken 15 Temmuz 1953 yılında çıkarılan 6129 sayılı kanunla il olmuştur.

Osmanlı döneminde "Aşıklar Diyarı" anlamına gelen UŞŞAK sonraları "oğul, evlat" anlamına gelen UŞAK olarak anılmaya başlanmış, söyleniş kolaylığı olarak Ş’nin biri düşmüştür. Il Kuruluş yasasında da ilin adı UŞAK olarak geçmistir.